Zagadnienia na egzamin dyplomowy
Egzamin licencjacki dla studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2021/2022
W ramach egzaminu student omawia 3 losowo wybrane przez siebie zagadnienia z puli przygotowanej dla danego kierunku studiów.
DIETETYKA
- Co to jest wartość odżywcza żywności? Czynniki wpływające na wartość odżywczą produktów spożywczych i posiłków.
- Zastosowanie tabel wartości odżywczej żywności.
- Zasady zamienności produktów spożywczych.
- Składniki odżywcze stanowiące elementy budowy tkanek i biologicznie czynnych związków ustroju człowieka.
- Znaczenie białek w żywieniu człowieka i ich funkcje w organizmie.
- Znaczenie węglowodanów w żywieniu człowieka i ich funkcje w organizmie.
- Wpływ fruktozy na gospodarkę lipidową.
- Wpływ błonnika pokarmowego na gospodarkę lipidową i poziom glukozy we krwi.
- Rodzaje kwasów tłuszczowych i ich wpływ na zdrowie.
- Znaczenie nienasyconych kwasów tłuszczowych w żywieniu człowieka i ich funkcje w organizmie.
- Wyjaśnić znaczenie witamin oraz podać przynajmniej 3 przykłady wybranych witamin i spełnianiach przez nie funkcji.
- Omówić rolę i znaczenie witaminy D dla organizmu człowieka.
- Omówić wspólne działanie witamin C, E i β-karotenu ?
- Znaczenie składników mineralnych w żywieniu człowieka; na przykładzie wapnia i żelaza podać objawy ich nadmiaru i niedoboru w diecie.
- Wyjaśnić znaczenie składników mineralnych oraz podać przynajmniej 3 przykłady wybranych składników mineralnych i spełnianych przez nie funkcji w organizmie człowieka.
- Co to jest biodostępność składników odżywczych; na wybranym przykładzie omówić czynniki wpływające na biodostępność składników mineralnych.
- Rola składników mineralnych w zachowaniu równowagi kwasowo-zasadowej
- Skutki niedoboru i nadmiaru wody w organizmie.
- Substancje bioaktywne. Na wybranym przykładzie omówić rolę i znaczenie w prewencji chorób przewlekłych.
- Substancja antyżywieniowe; na wybranych przynajmniej dwóch przykładach omówić ich znaczenie.
- Prawne aspekty i zasady stosowania dodatków do żywności i substancji dodatkowych
- Podać przynamniej 3 przykłady dodatków do żywności/grup dodatków, których stosowanie w produkcji żywności może wpływać na zmiany wartości odżywczej produktów spożywczych.
- Podać definicję oraz przynajmniej 3 przykłady żywności funkcjonalnej.
- Co to są środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego? Podać rodzaje, zastosowanie.
- Podać definicję suplementów diety oraz ich podział ze względu na skład.
- W jakich okolicznościach można/należy rozważyć wprowadzenie do diety suplementów diety.
- Zalecenia dotyczące suplementacji kwasu foliowego i wapnia u kobiet ciężarnych.
- Żywność ekologiczna; wymienić cechy potencjalnie różniące surowce ekologiczne od otrzymywanych metodami konwencjonalnymi.
- W jaki sposób należy przechowywać produkty spożywcze i przygotowywać potrawy, aby ograniczyć straty witamin?
- Jaki wpływ na wartość odżywczą żywności mają procesy technologiczne obróbki żywności.
- Obowiązujące systemy bezpieczeństwa żywności w świetle przepisów Unii Europejskiej i krajowych.
- Jakich obszarów dotyczy GHP (Dobra Praktyka Higieniczna) i GMP (Dobra Praktyka Produkcyjna) w zakładach produkujących żywność?
- Wymienić organy urzędowej kontroli żywności i omówić kompetencje dwóch z nich.
- Informacje zamieszczanie na etykietach żywności – znaczenie dla planowania diety osoby zdrowej i chorej.
- Informacje obowiązkowe i dobrowolne na opakowaniu żywności jako źródło informacji dla konsumentów zwiększające racjonalność wyborów żywieniowych.
- Metody upowszechniania wiedzy o żywieniu.
- Informacje podawane na etykietach żywności jako narzędzie edukacji żywieniowej.
- Budowa, podział i funkcje przewodu pokarmowego i układu pokarmowego.
- Na czym polega i jak się odbywa proces wchłaniania składników odżywczych.
- Proces trawienia i wchłaniania tłuszczów.
- Proces trawienia i wchłaniania węglowodanów.
- Proces trawienia i wchłaniania białek.
- Rola wątroby i trzustki w procesie trawienia pożywienia.
- Omówić stosowane w Polsce poziomy norm na energię i składniki odżywcze.
- Normy na węglowodany i tłuszcze dla populacji polskiej.
- Diety przemysłowe: podział, zastosowanie.
- Czynniki wpływające na podstawową i całkowitą przemianę energii w organizmie.
- Rodzaje niedożywienia. Podstawowe różnice pomiędzy różnymi rodzajami niedożywienia.
- Racje pokarmowe i ich zastosowanie w planowaniu żywienia zbiorowego.
- Metody oceny sposobu żywienia, krótka charakterystyka, zastosowanie.
- Wady i zalety oceny sposobu żywienia metodą ankietową.
- Zasady przeprowadzania wywiadu o spożyciu żywności w ciągu ostatnich 24 godzin.
- Metody oceny stanu odżywienia, krótka charakterystyka, zastosowanie.
- Wskaźniki stanu odżywienia stosowane do oceny zaburzeń masy ciała.
- Zasady oceny stanu odżywienia stosowane w populacji dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych.
- Zasady racjonalnego żywienia człowieka zdrowego na podstawie talerza zdrowego żywienia.
- Żywieniowa profilaktyka przynajmniej dwóch chorób dietozależnych.
- Żywieniowa profilaktyka otyłości.
- Żywieniowa profilaktyka miażdżycy.
- Żywieniowa profilaktyka choroby niedokrwiennej serca.
- Żywieniowa profilaktyka nadciśnienia tętniczego.
- Żywieniowa profilaktyka zaburzeń mineralizacji kości.
- Jakość zdrowotna żywności i jej uwarunkowania.
- Zasady żywienia i zalecenia żywieniowe dla dzieci w wieku przedszkolnym.
- Zalecenia żywieniowe i najczęstsze błędy popełniane przez nastolatków.
- Konsekwencje niedoboru/nadmiaru witamin i składników mineralnych w okresie ciąży.
- Zasady żywienia kobiet w okresie laktacji.
- Wzrost zapotrzebowania na składniki odżywcze w czasie ciąży.
- Zasady oceny stanu odżywienia oraz prawidłowego przyrostu masy ciała u kobiet ciężarnych.
- Korzyści karmienia piersią.
- Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej; osteoporoza: przyczyny osteoporozy typu I i II, skutki, następstwa zdrowotne.
- Czynniki żywieniowe i elementy stylu życia zwiększające ryzyko rozwoju osteoporozy.
- Charakterystyka i zastosowanie w poradnictwie żywieniowym diety śródziemnomorskiej.
- Diety o niskim indeksie glikemicznym i ich zastosowanie w profilaktyce i terapii chorób dietozależnych.
- Diety niskowęglowodanowe – rodzaje, charakterystyka, racjonalna ocena w świetle zasad prawidłowego odżywiania.
- Diety wysokobiałkowe – rodzaje, charakterystyka, racjonalna ocena w świetle zasad prawidłowego odżywiania.
- Możliwe skutki zdrowotne przy krótko- i długotrwałym stosowaniu niezbilansowanych diet alternatywnych.
- Diety o niskim indeksie glikemicznym i ich zastosowanie w profilaktyce i terapii chorób dietozależnych.
- Lipoproteiny. Rodzaje, budowa, funkcje.
- Glikoliza. Bilans chemiczny i energetyczny. Jakich warunków wymaga ten ważny szlak kataboliczny?
- Znaczenie diety w zespole metabolicznym.
- Główne założenia diety w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
- Postępowanie dietetyczne w ostrym zapaleniu trzustki.
- Objawy cukrzycy. Zalecenie dietetyczne dla pacjentów z cukrzycą typu 1 i typu 2.
- Objawy i postępowanie w hipoglikemii.
- Otyłość: przyczyny, typy, skutki społeczne i zdrowotne.
- Definicja oraz zasady żywienia dietetycznego w celiakii.
- Zasady żywienia w alergii pokarmowej i nietolerancji.
- Żywienie dietetyczne w zespole jelita nadwrażliwego, zależnie od postaci.
- Żywienie dietetyczne w chorobach układu krążenia.
Specjalność: Dietoterapia i dietoprofilaktyka
- Wady i zalety różnych form wegetariańskiego sposobu żywienia oraz możliwości jego stosowania w praktyce dietetycznej.
- Wskaźniki stanu odżywienia na które należy zwrócić uwagę u osób stosujących różne rodzaje diet bezmięsnych.
- Omów rolę dietetyka w kompleksowej ocenie i opiece geriatrycznej.
- Rekomendacje żywieniowe dla normalnego starzenia się.
- Omów zaburzenia odżywiania wśród osób starszych.
- Żywienie dietetyczne w wybranych dwóch chorobach neurologicznych.
- Żywienie w wybranych dwóch chorobach nowotworowych.
- Żywienie w wybranych dwóch chorobach chirurgicznych.
- Omów zasady żywienie w okresie okołooperacyjnym.
- Omów zasady żywienia dojelitowego i pozajelitowego.
Specjalność: Żywienie w sporcie
- Omów zasady żywienia w sportach siłowych
- Omów zasady żywienia w sportach wytrzymałościowych.
- Omów zasady żywienia okołotreningowego w sporcie.
- Omów zasady podaży płynów w sporcie oraz zapotrzebowania na płyny u zawodników obu płci.
- Jakie znasz diety alternatywne w sporcie. Omów zasady przynajmniej jednej diety alternatywnej oraz jej wpływu na wyniki sportowe.
- Co to jest stres oksydacyjny i sposoby walki ze stresem oksydacyjnym w sporcie.
- Wyjaśnij co to jest triada sportsmenek oraz w jakich dyscyplinach sportu jest ona najczęściej spotykana.
- Scharakteryzuj strategie żywieniowe w procesie redukcji masy ciała w sporcie
- Scharakteryzuj strategie żywieniowe w procesie budowy masy mięśniowej u sportowców
- Scharakteryzuj potrzeby żywieniowe młodego sportowca.
WYCHOWANIE FIZYCZNE
A.5 Pierwsza pomoc przedmedyczna
- Wymień i opisz cztery podstawowe etapy udzielania pomocy.
- Co to jest AED i na czym polega?
- Wymień najczęściej występujące urazy wśród dzieci w szkołach oraz opisz postępowanie z omdleniem.
- Na czym polega resuscytacja krążeniowo-oddechowa?
A.9 Pedagogika ogólna
- Charakterystyka indywidualnych i grupowych metod wychowania wg K. Konarzewskiego.
- Charakterystyka technik i form wychowania wg M. Łobockiego.
- Pojęcie, przyczyny, profilaktyka trudności wychowawczych.
- Psychospołeczne uwarunkowania procesu wychowania.
A.11 Psychologia ogólna
- Podstawowe założenia humanistycznej koncepcji osobowości oraz jej znaczenie dla wyjaśniania ludzkich zachowań.
- Teorie stresu i sposoby radzenia sobie.
- Poczucie koherencji. Jak rozwijać poczucie koherencji u dzieci?
- Stadia rozwoju psychospołecznego wg E. Eriksona.
B.1 Anatomia
- Mięśnie odpowiedzialne za ruchy w stawach łokciowych i kolanowych.
- Budowa stawów – struktury stabilizujące i zabezpieczające ruch w stawie.
- Ukrwienie kończyny górnej i dolnej.
- Budowa kręgosłupa – kręgi, stawy i krążki międzykręgowe.
B.2 Antropologia
- Etapy ontogenezy – charakterystyka, ramy czasowe i biologiczne.
- Czynniki rozwoju człowieka.
- Wiek rozwojowy – aspekty i kryteria oceny.
- Trend sekularny – jego składowe i przejawy.
B.3 Antropomotoryka
- Struktura powiązań pomiędzy predyspozycjami, zdolnościami i efektami motorycznymi.
- Środowiskowe uwarunkowania motoryczności człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem czynników społeczno-rodzinnych i ekologicznych.
- Morfologiczne uwarunkowania motoryczności człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem czynników społeczno-rodzinnych i ekologicznych.
- Metody oceny sprawności fizycznej (motorycznej) człowieka.
B.4 Biochemia
- Omów strukturę cząsteczki DNA i wskaż w jaki sposób jej struktura wpływa na stabilność i replikację DNA.
- Omów ogólny model transdukcji sygnału w komórce w zależności od typu ligandu (hydrofobowy, hydrofilowy).
- Omów procesy odpowiedzialne za resyntezę ATP podczas wysiłków fizycznych.
- Wyjaśnij na czym polega reakcja enzymatyczna i wskaż, jakie czynniki mogą wpływać na jej prędkość.
B.5 Biomechanika
- Opisz znaczenie równowagi ciała oraz sposoby oceny równowagi (nazwa stanowiska, przebieg badania, rodzaje testów, parametry).
- Wymień metody badawcze stosowane w laboratorium ruchu człowieka (nazwy stanowisk pomiarowych, praktyczna przydatność badań).
- Wymień jakościowe i ilościowe cechy przebiegu ruchu.
- Wskaż przyczyny i skutki zaburzeń równowagi ciała.
B.6 Fizjologia
- Co to jest homeostaza, wyjaśnij i podaj przykłady.
- Omów mechanizm skurczu mięśnia.
- Sposoby oceny wydolności tlenowej.
- Reakcje organizmu na wysiłek dynamiczny.
B.7 Podstawy biologii człowieka
- Omów mejozę jako proces podziału macierzystych komórek gamet.
- Wymień i opisz elementy morfotyczne krwi.
- Rodzaje i funkcje tkanki mięśniowej.
- Na czym polega zjawisko rekombinacji genów – crossing over?
C.1 Edukacja zdrowotna
- Scharakteryzuj pojęcie zdrowia i choroby oraz opisz czynniki warunkujące zdrowie.
- Rola edukacji zdrowotnej w profilaktyce chorób.
- Rola edukacji zdrowotnej w zwiększaniu aktywności fizycznej.
- Edukacja w zdrowiu seksualnym.
C.2 Higiena szkolna
- Omówić zespolone działanie czynników atmosferycznych na organizm (bierna i czynna utrata ciepła).
- Wymień i opisz drogi szerzenia się chorób zakaźnych w placówkach oświatowo wychowawczych.
- Wymień i opisz składowe dobowego wydatku energetycznego.
- Wskazania i przeciwwskazanie do udziału w kulturze fizycznej dzieci z nadwagą i otyłością.
C.3 Historia kultury fizycznej
1. Najważniejsze przejawy kultury fizycznej w okresie starożytności.
2. Tendencje w rozwoju sportu na świecie w XX i XXI wieku.
3. Patriotyzm w sporcie polskim na wybranych przykładach.
4. Najważniejsze osiągnięcia wychowania fizycznego i sportu w Polsce.
C.4 Olimpizm
- Igrzyska olimpijskie w starożytnej Grecji.
- Pierre de Coubertin i jego idea nowożytnych IO.
- Charakterystyka nowożytnych IO.
- Udział Polski w nowożytnych IO.
C.5 Rytmika i taniec
- Wyjaśnij co to jest takt oraz metrum. Podaj definicje tańca i wymień jego rodzaje.
- Wymień polskie tańce narodowe, podaj ich metrum i omów jeden z nich.
- Wymień tańce towarzyskie wchodzące w skład Światowego Programu Tańców z podziałem na grupy. Podaj charakterystykę walca wiedeńskiego.
- Podaj charakterystykę metodyki ćwiczeń rytmiczno-tanecznych w zależności od wieku i sprawności fizycznej.
C.6 Teoria i metodyka gimnastyki
- Zasady prowadzenia ćwiczeń kształtujących - tok ćwiczeń, egzekwowanie, uwagi metodyczne, postawa prowadzącego.
- Podział gimnastyki ze szczególnym uwzględnieniem sporu gimnastycznego.
- Technika wykonania, metodyka nauczania oraz pomoc i ochrona ćwiczeń zwinnościowo-akrobatycznych: przewrót w przód i w tył, stanie na rękach, przerzut bokiem.
- Technika wykonania, metodyka nauczania oraz pomoc i ochrona ćwiczeń na przyrządach oraz skoku: wymyk na drążku. skok kuczny.
C.7 Teoria i metodyka lekkoatletyki
- Atletyka terenowa – charakterystyka Małej i Dużej Zabawy Biegowej – metody kształtowania wytrzymałości, zasady oceny i pomiaru intensywności wytrzymałości.
- Rola lekkoatletyki w procesie szkolenia w innych dyscyplinach sportu.
- Metodyka nauczania pchnięcia kulą i rzutu oszczepem – różnice i podobieństwa.
- Kształtowanie podstawowych zdolności kondycyjnych w rocznym cyklu treningowym w lekkoatletyce. Scharakteryzuj tok lekcji wychowania fizycznego z lekkoatletyki.
C.8 Teoria i metodyka pływania
- Wpływ środowiska wodnego na funkcjonowanie organizmu człowieka.
- Bezpieczeństwo dziecka na pływalni jako priorytet procesu szkolenia.
- Technika pływania sportowego w ujęciu pedagogicznym (technika elementarna, standardowa i sportowa).
- Metodyka nauczania technik pływackich w różnych grupach wiekowych z uwzględnieniem poziomu sprawności.
C.9 Teoria i metodyka koszykówki
- Przedstaw systematykę i metodykę nauczania kozłowania piłki.
- Opisz technikę wykonania rzutu z biegu z prawej i lewej strony.
- Podaj przykładowe ćwiczenie kompleksowe składające się z: kozłowania piłki, podania oburącz sprzed klatki piersiowej, rzutu z miejsca oraz rzutu z biegu.
- Wyjaśnij co to są ćwiczenia oswajające z piłką? Podaj ich zastosowanie oraz po 5 przykładowych ćwiczeń dla każdej z grup.
C.10 Teoria i metodyka siatkówki
- Podaj główny podział elementów techniki gry w piłce siatkowej i opisz szczegółowo dwa z nich.
- Omów metodykę nauczania obić sposobem górnym i dolnym oburącz.
- Omów technikę wykonania zagrywki frontalnej i tenisowej.
- Wymień i omów rodzaje ataku w piłce siatkowej.
C.11 Teoria i metodyka piłki nożnej
- Wymień elementy techniki i taktyki gry w piłce nożnej.
- Metodyka nauczania uderzenia piłki prostym podbiciem w grze w piłkę nożną.
- Wymień i scharakteryzuj stałe fragmenty gry w piłce nożnej.
- Podaj największe sukcesy (IO, MŚ, ME) reprezentacji Polski w piłce nożnej.
C.12 Teoria i metodyka piłki ręcznej
- Podaj główny podział elementów techniki gry w piłce ręcznej i opisz szczegółowo dwa z nich.
- Omów metodykę nauczania kozłowania i rzutu z padem.
- Omów technikę wykonania rzutu bieżnego i rzutu w wyskoku.
- Wymień i omów formy obron wyrażone liczbami w piłce ręcznej.
C.14 Teoria sportu
- Schemat struktury treningu sportowego.
- Działania kontrolne w treningu sportowym.
- Charakterystyka treningu interwałowego.
- Funkcje i umiejętności kierownicze trenera w odniesieniu do procesu treningowego.
C.15 Teoria wychowania fizycznego
- Czynniki fizyczne w wychowaniu fizycznym i ich wpływ na organizm dzieci i młodzieży.
- Kształtowanie ciała i kształtowanie postaw prosomatycznych jako podstawy fizycznej edukacji młodego pokolenia.
- Wychowanie fizyczne wobec wyzwań współczesnej cywilizacji. Kompetencje zawodowe współczesnego nauczyciela wychowania fizycznego.
- Ewolucja poglądów na istotę i cele wychowania fizycznego.
C.16 Wychowanie fizyczne specjalne
- Edukacja włączająca – wyjaśnij pojęcie, na konkretnych przykładach wskaż pozytywne i negatywne aspekty dydaktyczne oraz wychowawcze.
- Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na zajęciach wychowania fizycznego – scharakteryzuj zagadnienie oraz podaj przykłady dostosowań dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
- Omów zasady dydaktyczne oraz metody pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
- Rola i zadania sportu osób niepełnosprawnych.
C.17 Zabawy i gry ruchowe
- Rodzaje zabaw ruchowych i ich znaczenie.
- Rola i obowiązki prowadzącego na zajęciach Gier i Zabaw.
- Tok lekcji w klasach 1–3. Podaj przykłady zabaw.
- Tok lekcji w klasach 4–6. Podaj przykłady.
C.18 Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne
- Charakterystyka wad postawy – plecy okrągłe i plecy wklęsłe.
- Rozwój krzywizn kręgosłupa w ontogenezie.
- Omów badanie postawy ciała w płaszczyźnie strzałkowej – kryteria oraz najczęstsze błędy postawy w tej płaszczyźnie.
- Omów testy elastyczności mięśni posturalnych.
C.20 Metodyka wychowania fizycznego
- Na przykładzie toku lekcji lekkiej atletyki, gier zespołowych oraz gimnastyki omów zasady budowy lekcji.
- Na wybranych przykładach lekcji gier zespołowych przedstaw zasady realizacji lekcji w tzw. trudnych warunkach.
- Przedstaw i scharakteryzuj podział metod stosowanych na zajęciach wychowania fizycznego ze wskazaniem pozytywnych i negatywnych aspektów.
- Podaj temat oraz cele wybranej lekcji gimnastyki – omów formy organizacyjne jakie zastosujesz.
C.21 Podstawy dydaktyki
- Klasyfikacja i charakterystyka metod nauczania ze względu na różne kryteria.
- Uczniowie z specyficznymi potrzebami w nauce. Charakterystyka dysleksji, ADHD, zespołu Aspergera.
- Diagnoza pedagogiczna – pojęcie, rodzaje, obszary i metody diagnozowania w dydaktyce.
- Charakterystyka celów i wartości w edukacji szkolnej.
Egzamin dyplomowy dla studentów studiów pierwszego stopnia rozpoczynających studia w roku akademickim 2020/2021 i wcześniej oraz dla studentów studiów drugiego stopnia i jednolitych magisterskich
Egzamin dyplomowy składa się z dwóch części:
1) egzaminu kierunkowego – student losuje 1 pytanie z zakresu obszaru tematycznego pracy*,
2) obrony pracy dyplomowej – student odpowiada na 2 pytania z zakresu problematyki pracy dyplomowej (po jednym od promotora i recenzenta)
* dyplomant przygotowuje się z takiego zakresu materiału, jaki został opracowany dla Zakładu jego promotora
Zakład Dietetyki
DIETETYKA (egzamin licencjacki)
- Scharakteryzuj wskaźniki biochemiczne świadczące o stopniu niewydolności nerek i uwzględniając ich nasilenie, określ rodzaj dietoterapii.
- Omów rolę śródbłonka w regulacji ciśnienia tętniczego i utrzymania homeostazy, wskaż główne założenia diety hipotensyjnej.
- Omów mechanizm regulacji metabolizmu kości i przedstaw zasady terapii żywieniowej w osteoporozie.
- Omów żywieniowe podłoże choroby refluksowej żołądkowo-przełykowej GERD oraz zalecenia dietetyczne z uwzględnieniem produktów zalecanych i niezalecanych.
- Scharakteryzuj rolę Helicobacter Pylori w rozwoju choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, przedstaw ilościowo-jakościowe zalecenia dietetyczne.
- Scharakteryzuj rolę dietoterapii w przewlekłym i ostrym zapaleniu pęcherzyka żółciowego.
- Scharakteryzuj parametry biochemiczne świadczące o zagrożeniu ustroju miażdżycą i podaj główne wskazania profilaktyki i leczenia dietetycznego.
- Zalecenia dietoterapii w stłuszczeniu wątroby.
- Zasady żywienia w kamicy żółciowej.
- Postępowanie dietetyczne w dnie moczanowej.
- Etapy postępowania w dietoterapii otyłości. Przedstaw przykład diety ubogoenergetycznej w oparciu o podane dane pacjenta.
- Żywność funkcjonalna i specjalnego przeznaczenia w dietoterapii chorób cywilizacyjnych (otyłość, miażdżyca, cukrzyca, nowotwory).
- Zasady postępowania dietetycznego w cukrzycy typu 2. Przedstaw przykład diety w oparciu o podane dane pacjenta.
- Zasady żywienia kobiet w ciąży powikłanej cukrzycą.
- Zalety i wady diet z ograniczeniem węglowodanów. Przedstaw przykład diety.
- Zalety i wady diety wysokobiałkowej. Przedstaw przykład diety.
- Omów rola diety śródziemnomorskiej w zapobieganiu chorobom dietozależnym.
- Podstawowe błędy żywieniowe sprzyjające występowaniu otyłości u dzieci.
- Przedstaw kryteria diagnostyczne zaburzeń odżywiania oraz schemat leczenia dietetycznego.
- Omów chemoprewencję żywieniową nowotworów na poszczególnych poziomach kancerogenezy.
Zakład Fizjoterapii
FIZJOTERAPIA (egzamin magisterski)
- Główne założenia postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów z bólem i ograniczeniami ruchomości powodowanymi bliznami pooperacyjnymi.
- „Czerwone fagi” w postępowaniu fizjoterapeutycznym mogące wskazywać na chorobę nowotworową pacjenta.
- Elementy postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów z porażeniem nerwu twarzowego.
- Główne zasady pomiaru i zapisu zakresu ruchów w stawach według SFTR.
- Skala oraz zasady oceny siły mięśniowej wg. Lovetta.
- Testy i ćwiczenia równoważne.
- Metodyka poizometrycznej relaksacji mięśni.
- Testy funkcjonalne – zadania i przykłady.
- Zasady prowadzenia ćwiczeń kształtujących.
- Ogólne zasady kinezyterapii stawów w chorobach reumatycznych.
- Ręka reumatoidalna – rola fizjoterapeuty w rehabilitacji chorego.
- Zasady usprawniania pacjenta po amputacji goleni z uwzględnieniem postępowania protetycznego.
- Główne założenia metody NDT Bobath w usprawnianiu dzieci.
- Postępowanie fizjoterapeutyczne u pacjenta z rozpoznaniem SM w okresie reemisji.
- Kierunki terapii u pacjenta z rozpoznaniem choroby Parkinsona.
- Zasady planowania i programowania fizjoterapii pacjentów we wczesnym i odległym okresie leczenia po zawale mięśnia sercowego, poddanych leczeniu trombolitycznemu.
- Zasady planowania i programowania fizjoterapii pacjentów z chorobami układu oddechowego, w zależności od wyników badań czynnościowych: wentylacji, wydolności oddechowej, oceny duszności, wieku pacjenta i schorzeń współistniejących oraz stanu klinicznego, funkcjonalnego i psychicznego pacjenta.
- Dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (etiologia, objawy, anamneza – badanie podmiotowe i przedmiotowe).
- Wskazania i przeciwwskazania ogólne (względne i bezwzględne) oraz specjalne (dla okolicy szyi i brzucha) manualnego drenażu limfatycznego.
- KTP (kompleksowa terapia przeciwobrzękowa), jej części składowe oraz ich cele.
WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin licencjacki)
- Budowa i funkcje układu ruchu.
- Budowa stawów (połączeń maziowych) i jej wpływ na zakres ruchomości.
- Charakterystyka włókien wolno- i szybkokurczliwych.
- Wiek rozwojowy, aspekty i kryteria oceny.
- Wpływ bezczynności ruchowej na organizm.
- Sposoby oceny wydolności tlenowej.
- Badanie i ocena elastyczności mięśniowej grupy mięśni posturalnych oraz zakresów ruchomości w stawach rzutujących na postawę ciała.
- Scharakteryzuj zaburzenia równowagi oraz metody ich diagnozowania.
- Scharakteryzuj środowiskowe uwarunkowania sprawności motorycznej.
- Metodyka postępowania korekcyjnego w wadach postawy w płaszczyźnie strzałkowej – dobór ćwiczeń do poszczególnych wad.
- Wady stóp oraz zasady postępowania korekcyjnego.
- Dyscypliny sportu gimnastycznego.
- Konkurencje w akrobatyce sportowej.
- Konkurencje w gimnastyce sportowej kobiet i mężczyzn.
- Zasada indywidualizacji treningu sportowego – czynniki wpływające na odrębność procesu szkolenia poszczególnego zawodnika.
- Przedstaw metodykę nauczania wybranego elementu techniki specjalnej.
- Omów zalety i wady poszczególnych metod nauczania stosowanych w wychowaniu fizycznym.
- Rola nauczyciela wychowania fizycznego w szkolnym wychowania fizycznego.
- Na podstawie różnych toków zajęć wychowania fizycznego omów zasady budowy lekcji.
- Podaj i omów wpływ form organizacyjnych na intensywność lekcji.
Zakład Nauk Biologicznych
WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin magisterski)
- Omów procesy apoptozy i nekrozy.
- Omów role kinazy kreatynowej i dehydrogenazy mleczanowej w ocenie intensywności treningów.
- Przedstaw kontinuum energetyczne w sportach o charakterze wytrzymałościowym.
- Wyjaśnij, dlaczego nie można przebiec maratonu sprintem?
- Jak odróżnić przemęczenie funkcjonalne od niefunkcjonalnego i przetrenowania?
- Scharakteryzuj współczesne trendy w odnowie biologicznej sportowców.
- Co to jest edukacja zdrowotna i promocja zdrowia?
- Wymień modele edukacji zdrowotnej.
- Skutki treningu siły.
- Sposoby dozowania obciążenia w wysiłku wytrzymałościowym.
- Co to jest próg przemian beztlenowych i jak się go wyraża i jakie jest jego wykorzystanie?
- Jaka jest skuteczność treningu siły u dzieci i młodzieży?
- Jakie efekty przynosi trening zdrowotny (siły, wytrzymałości, gibkości i koordynacji) osób starszych? Jaka jest ich skuteczność (w porównaniu do młodych osób?
- Jakie zmiany zachodzą w podczas starzenia się w układzie ruchu, układach wegetatywnych oraz w układach regulujących?
- Struktury anatomiczne zaangażowane w kontrolę ruchu.
- Różnice osobnicze w budowie biernego aparatu ruchu.
- Dymorfizm płciowy i jego przejawy.
- Asymetria i jej rodzaje.
- Metody treningu siłowego stosowane w treningu zdrowotnym.
- Ocena wydolności i sprawności fiz. w treningu zdrowotnym.
WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin licencjacki)
- Budowa i funkcje układu ruchu.
- Budowa i funkcje układu krążenia i układu oddechowego.
- Ontogeneza i czynniki rozwoju człowieka.
- Wiek rozwojowy, aspekty i kryteria oceny.
- Scharakteryzuj zasady komunikacji międzykomórkowej.
- Wymień tlenowe i beztlenowe systemy energetyczne.
- Rola enzymów w kontroli reakcji metabolicznych.
- Rodzaje skurczów mięśniowych i ich charakterystyka.
- Charakterystyka włókien wolno- i szybkokurczliwych.
- Sposoby oceny wydolności tlenowej.
- Budowa stawu kolanowego.
- Ukrwienie kończyny górnej i dolnej.
- Współpraca układu nerwowego z mięśniowym w wybranej dyscyplinie sportu.
- Budowa stawów (połączeń maziowych) i jej wpływ na zakres ruchomości.
- Wpływ bezczynności ruchowej na organizm.
- Różnice fizjologiczne między kobietami mężczyznami i ich wpływ na zdolności wysiłkowe.
- Wymień i opisz 4 podstawowe etapy udzielania pomocy.
- Co to jest resuscytacja krążeniowo-oddechowa, opisz metodę i okoliczności zastosowania.
- Wpływ zespolonego działania czynników atmosferycznych na organizm.
- Wymień i scharakteryzuj tylko jedną z 12 grup produktów spożywczych.
Zakład Nauk Humanistycznych i Społecznych
WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin magisterski)
- Najważniejsze przejawy kultury fizycznej w okresie starożytności.
- Patriotyzm w sporcie polskim w XIX i XX wieku.
- Współczesny ruch olimpijski w skali ogólnopolskiej i globalnej.
- Tendencje w rozwoju sportu na świecie w XX i XXI wieku.
- Najwybitniejsi przedstawiciele sportu w Polsce – wybrane przykłady.
- Przedstaw rolę tożsamości w życiu człowieka. Jakie są etapy jej kształtowania i rodzaje.
- Przedstaw osiągnięcia rozwojowe dziecka w okresie dorastania.
- Przedstaw osiągnięcia rozwojowe dziecka młodszym wieku szkolnym.
- Opisz zjawiska społeczne takie jak stereotypy, uprzedzenia i dyskryminacja. Jak przeciwdziałać uprzedzeniom?
- Przedstaw zjawisko deindywiduacji. Jakie czynniki sprzyjają i jakie czynniki zapobiegają deindywiduacji?
- Cechy procesu wychowania. Psychospołeczne uwarunkowania procesu wychowania.
- Proces wychowania w koncepcjach psychologicznych, społecznych i pedagogicznych.
- Metody wychowania oraz formy oddziaływań wychowawczych.
- Trudności wychowawcze. Przyczyny trudności wychowawczych, ich profilaktyka i terapia, przejawy trudności wychowawczych.
- Warunki prawidłowego porozumiewania się w szkole, komunikacja pedagogiczna, strategie rozwiązywania konfliktów szkolnych.
- Inkontrologia, Uniwersalizm, jako propozycje nowego myślenia, filozofii człowieka we współczesnej filozofii polskiej.
- Grecki racjonalizm humanistyczny – Sokrates, Platon, Arystoteles.
- Zagadnienie uwarstwienia społecznego. Zróżnicowanie społeczno-zawodowe. Klasy, warstwy społeczne.
- Małe grupy społeczne, duże grupy społeczne, zasady ich funkcjonowania.
- Kierunki w etyce.
WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin licencjacki)
- Igrzyska w starożytnej Grecji na przykładzie Olimpii.
- Pozytywne i negatywne zjawiska we współczesnym sporcie.
- Patriotyczny i sportowy charakter Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
- Pierre de Coubertin i jego idea ruchu olimpijskiego.
- Osiągnięcia Eugeniusza Piaseckiego w teorii i historii wychowania fizycznego.
- Charakterystyka zaburzeń rozwojowych tj. autyzm, zespól Aspergera, z. borderline, ADHD.
- Specyficzne potrzeby edukacyjne – definicja, rodzaje, charakterystyczne przejawy.
- Czynniki efektywności pracy nauczyciela, definicja podmiotowości nauczyciela i jej uwarunkowania.
- Metody i techniki badań pedagogicznych.
- Charakterystyka metod aktywizujących w procesie nauczania.
- Podstawowe założenia humanistycznej koncepcji osobowości oraz jej znaczenie dla wyjaśniania ludzkich zachowań.
- Stres w ujęciu poznawczo-transankcyjnym i sposób radzenia sobie ze stresem.
- Poczucie koherencji. jak rozwijać poczucie koherencji u dzieci?
- Mechanizmy działania placebo oraz czynniki wypływające na jego działanie.
- Symptomy traumatyzacji u dzieci oraz sposoby pomocy.
- Grecki racjonalizm humanistyczny. Filozofia Sokratesa, Platona, Arystotelesa.
- Racjonalizm empiryczno-sensualistyczny. Racjonalizm Locke’a, Berkeleya, Hume’a.
- Etyka jako nauka.
- Etyka niezależna Tadeusza Kotarbińskiego.
- Pojęcie stratyfikacji społecznej.
Zakład Wychowania Fizycznego i Sportu
- WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin licencjacki)
- WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin magisterski)
- FIZJOTERAPIA (egzamin magisterski)
WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin licencjacki)
- Dobór obciążeń treningowych w zależności od etapów szkolenia sportowego.
- Zasada indywidualizacja treningu sportowego – czynniki wpływające na odrębność procesu szkolenia poszczególnego zawodnika.
- Plan życiowy (perspektywiczny) szkolenia sportowego lekkoatlety – etapy szkolenia sportowego.
- Co to jest pływalność i od czego zależy?
- Jakie siły działają na ciało pływaka w pływaniu statycznym, a jakie dynamicznym?
- Wymień podstawowy podział elementów techniki gry w piłce siatkowej.
- Wymień podstawowy podział elementów techniki gry w piłce ręcznej.
- Metodyczne i szkoleniowe założenia lekcji w różnych grupach zaawansowania w siatkówce.
- Omów zalety i wady poszczególnych metod nauczania stosowanych w wychowaniu fizycznym.
- Rola nauczyciela wychowania fizycznego w szkolnym wychowania fizycznego.
- Na podstawie różnych toków zajęć wychowania fizycznego omów zasady budowy lekcji.
- Podaj i omów wpływ form organizacyjnych na intensywność lekcji.
- Wartości ciała jako motyw aktywności fizycznej. Globalne i selektywne rozumienie kultury fizycznej, wzory kultury fizycznej.
- Czynniki fizyczne w wychowaniu fizycznym i ich wpływ na organizm dzieci i młodzieży.
- Funkcje i dysfunkcje turystyki w zakresie: zdrowia, kształcenia, świadomości ekologicznej, urbanistyki, polityki.
- Przedstaw metodykę nauczania wybranego elementu techniki specjalnej.
- Wymień rodzaje gier i zabaw ruchowych oraz podaj po jednym tytule każdej zabawy.
- Scharakteryzuj środowiskowe uwarunkowania sprawności motorycznej.
- Wymień metody diagnostyczne stosowane w biomechanice.
- Scharakteryzuj zaburzenia równowagi oraz metody ich diagnozowania.
WYCHOWANIE FIZYCZNE (egzamin magisterski)
- Obciążenia treningowe – definicje, rodzaje klasyfikacji i rejestracji.
- Makrocykl treningowy w LA – charakterystyka, rodzaje i długość realizacji.
- Co to jest pływalność i od czego zależy?
- Jaka jest kolejność stylów pływackich w pływaniu stylem zmiennym indywidualnie i w sztafecie?
- Omów metodykę nauczania jednego z wybranych elementów techniki gry w piłce siatkowej.
- Omów metodykę nauczania jednego z wybranych elementów techniki gry w piłce ręcznej.
- Omów rolę oraz podaj przykłady wykorzystania środków technologii informatycznej na zajęciach wychowania fizycznego. Jak zrealizujesz zdalne nauczanie wychowania fizycznego?
- Przedstaw w skrócie swoją propozycję Przedmiotowego Systemu Oceniania (PSO) z wychowania fizycznego z uwzględnieniem obowiązujących przepisów. Jaka jest rola i funkcje oceny?
- Indywidualizacja, intelektualizacja w procesie nauczania wychowania fizycznego. Praca z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi na zajęciach wychowania fizycznego.
- Działania kontrolne w treningu sportowym – rodzaje, przedmiot i poziom struktury.
- Wymień typy testów w sporcie.
- Cele i rodzaje wspomagania w sporcie.
- Rola i walory turystyki oraz krajoznawstwa w szkole.
- Scharakteryzuj szkolne formy turystyki i krajoznawstwa.
- Przedstaw podział formacji w piłce nożnej 11 osobowej i systemy gry.
- Wymień zdolności koordynacyjne zdolności w piłce nożnej.
- Wymień metody oceny analizy ruchu.
- Scharakteryzuj metody diagnozowania mocy maksymalnej oraz czasu reakcji.
- Proces indywidualizacji nauczania w lekcji / treningu w grach zespołowych / siatkówce.
- Zadania i specyfika przygotowania technicznego w grach sportowych w nauczaniu początkowym.
FIZJOTERAPIA (egzamin magisterski)
- Wymień cechy przebiegu ruchu.
- Scharakteryzuj zaburzenia równowagi oraz metody ich diagnozowania.
- Wymień elementy układu ruchu człowieka.
- Główne założenia postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów z bólem i ograniczeniami ruchomości powodowanymi bliznami pooperacyjnymi.
- „Czerwone fagi” w postępowaniu fizjoterapeutycznym mogące wskazywać na chorobę nowotworową pacjenta.
- Elementy postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów z porażeniem nerwu twarzowego.
- Główne zasady pomiaru i zapisu zakresu ruchów w stawach według SFTR.
- Skala oraz zasady oceny siły mięśniowej wg. Lovetta.
- Testy i ćwiczenia równoważne.
- Testy funkcjonalne – zadania i przykłady.
- Ogólne zasady kinezyterapii stawów w chorobach reumatycznych.
- Ręka reumatoidalna – rola fizjoterapeuty w rehabilitacji chorego.
- Zasady usprawniania pacjenta po amputacji goleni z uwzględnieniem postępowania protetycznego.
- Główne założenia metody NDT Bobath w usprawnianiu dzieci.
- Postępowanie fizjoterapeutyczne u pacjenta z rozpoznaniem SM w okresie reemisji.
- Kierunki terapii u pacjenta z rozpoznaniem choroby Parkinsona.
- Rehabilitacja kardiologiczna – etap szpitalny. Zasady prowadzenia fizjoterapii.
- Techniki oczyszczania drzewa oskrzelowego w fizjoterapii pulmonologicznej.
- Wskazania i przeciwwskazania ogólne (względne i bezwzględne) oraz specjalne (dla okolicy szyi i brzucha) manualnego drenażu limfatycznego.
- KTP (kompleksowa terapia przeciwobrzękowa), jej części składowe oraz ich cele.